Yeni tip koronavirüs salgınıyla çevre kirliliğine yeni aktörler eklendi. Tedbirler kapsamında gündelik yaşamın ayrılmaz parçası haline gelen maskeler, vahşi yaşam için ölümcül tehlike saçıyor. Kuşlardan deniz canlılarına kadar tüm hayvanların hayatı çevreye saçılmış tek kullanımlık koruyucu ekipmanlar nedeniyle risk altında.
Koronavirüsle mücadele ve hastalıktan korunmada insanoğlunun en önemli savunma gereçlerinden maskeler, eldivenler, koruyucu önlükler ve dezenfektan sıvıların plastik şişeleri, dünya genelinde giderek büyüyen bir çevre sorununa dönüşüyor. Pandeminin ardından tüm dünyada sokaklar, parklar, bahçeler hatta denizler maske ve eldivenlerle doldu taştı.
Uluslararası hayvan hakları örgütü PETA, konuya dikkat çekmek için bir açıklama yaparak, koruyucu malzemelerin doğada yok olmasının yüzlerce yıl sürebileceğini hatırlatarak “Onları çevreye attığımızda gezegenimizi paylaştığımız hayvanlara da zarar veriyor” ifadelerine yer verdi.
Kuala Lumpur’un vahşi doğasından gelen fotoğraflar, PETA’nın uyarısının hafife alınamayacağını bir kez daha kanıtladı. Malezya’nın başkentinde çekilen görüntülerde makak maymunlarının kenara atılmış maskeleri çiğnedikleri ve boğulma tehlikesiyle karşı karşıya geldikleri görüldü.
İngiltere’de ise Chelmsford kentinde bir martıyı bacaklarına dolanan maskeden kurtarma operasyonu manşetlerde yer aldı.
Kurtarma operasyonunu gerçekleştiren Hayvanlara Karşı Zulmü Önleme Derneği (RSPCA) müfettişi Adam Jones, “Maskeden uzun süredir kurtulamadığı belliydi. Martının bacaklarına dolanan elastik kayışlar eklemlerinin şişmesine neden olmuştu” dedi.
‘Okyanuslarda 1.5 milyardan fazla maske bulundu’
Vahşi doğa ve şehir yaşamındaki hayvanların yanı sıra, sualtında yaşayan canlılar da insanlığın çevre duyarsızlığından nasibini alanlar arasında.
Uluslararası Doğa Koruma Birliği adlı kuruluşa göre denize giden atıkların yüzde 80’i plastik. ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Ulusal Okyanus ve Atmosferik Hizmetleri’ne göre ise her yıl en az 8 milyon ton plastik okyanuslara karışıyor.
Çevre örgütü OceansAsia, pandemi başladığından beri, son bir yılda okyanuslara 1.5 milyardan fazla maske bulunduğunu ve bu yaklaşık 6.200 tonluk plastik kirliliğine neden olduğunu açıkladı.
Brezilya’da bir penguenin midesinde cerrahi maske bulunurken, Miami kıyılarında ise bir balon balığının maskeye dolandığı görüldü. Fransa’da ise tuzlu su lagününde bir yengeç maskeye dolanmış şekilde ölü olarak bulundu.
‘Besin zincirine girerek tüm ekosistemleri bozuyor’
ABD merkezli çevre örgütü Ocean Conservancy’nden bilim insanı George Leonard, maskelerin ve eldivenlerin özellikle deniz canlıları için sorun yarattığını söyledi. AFP’ye konuşan Leonard, “Bu plastikler çevreye atıldığında gittikçe küçülen parçacıklara dönüşüyorlar. Bu parçacıklar daha sonra besin zincirine girerek tüm ekosistemleri bozuyor” dedi.
OceansAsia ise hükümetleri çöp atma cezalarını artırmaya ve yıkanabilir maske kullanımını teşvik etmeye çağırdı.